اولین روز کاری هفته با سرخ پوشی معاملات به پایان رسید و شاهد سرخپوشی بیش از ۹۸ درصد بازار و افت ۶۱ هزار و ۷۰۵ واحدی شاخص کل بودیم. شاخص کل بورس در این روز با وجود ریزشهای زیاد محدوده ۲ میلیونی را ترک نکرد و در سطح ۲ میلیون و ۶ واحدی ایستاد.همچنین شاخص کل هم وزن نیز افت ۱۹ هزار و ۸۸۸ واحدی را تجربه کرد تا به تراز ۶۳۷ هزار و ۸۵۹ واحدی برسد. در همین حال روز یکشنبه هم وضعیت بورس بهتر نبود و سهمامداران در دامنه یک درصدی هم به صفهای عمیق فروش نشستند.
بعد از ریزش سنگین بورس گرچه معاون اول رئیسجمهوری از بازار سهام حمایت کرد و در نهایت در نهایت بر اساس اعلام صندوق توسعه ملی با هدف حمایت از بازار سرمایه روز چهارشنبه مبلغ ۱۰۰۰ میلیارد ریال و شنبه هم مبلغ ۵۰۰۰ میلیارد ریال به حساب صندوق تثبیت بازار سرمایه قرار بود واریز شود اما فعالان این بازار معتقدند با توجه به حجم معاملات بازار و خروج نقدینگی، این واریز نمیتواند کمکی به بورس باشد. گرچه با کوتاه شدن دامنه نوسان در روز یکشنبه، بازار سرمایه به تعادل کمی رسید و برخی نمادها به سمت مثبت شدن و جبران چند منفی گذشته حرکت کردند اما وضعیت متزلزل بازارها نشان داد امکان ریزشهای سنگینتر وجود دارد. بازارهای مختلف به رغم افت و خیزهای ساعتی در روزهای گذشته منتظر واکنش ایران به اسرائیل بودهاند و این تنش نظامی – سیاسی موجب شده سهامداران نیز تمایلی به خرید نداشته باشند و حجم فروش و خالی شدن نقدینگی بازار سرخپوشی نمادها را ادامهدار باشد.
دامنه نوسان بورس؛ یک درصد
شنیه شب، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به تحولات و تغییرات رخ داده در شاخص کل بورس طی روزهای گذشته از تغییر دامنه نوسان معاملات بورس و فرابورس خبر داد و گفت: از روز یک شنبه ۱۴ مرداد دامنه نوسان معاملات بورس به مثبت و منفی یک درصد تغییر میکند.
مجید عشقی ـ رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ـ با اشاره به تصمیمهای هیات مدیره سازمان بورس برای کاهش نوسانات حاکم بر بازار سرمایه گفت: بازار سرمایه در حال گذر از روزهای سخت است، سهامداران از ابتدای سال با ریسکهای متعدد سیاسی و امنیتی مواجه بودند که این امر بعضا باعث ایجاد فضای هیجانی در معاملات بازار شد.
وی افزود: با توجه به رسالتی که سازمان بورس و اوراق بهادار برای حفظ حقوق سهامداران بر عهده دارد، سازمان به این موضوع ورود کرد و به پیشنهاد شرکت بورس تهران و فرابورس برای کاهش هیجانات حاکم بر بازار به ایجاد محدودیت در دامنه نوسان اقدام کرد.رئیس سازمان بورس خاطر نشان کرد: اتخاذ تصمیمات اصلاحی مهم از سوی دولت در ۲ ماه گذشته و نیز اعلام رویکردهای جدید دولت چهاردهم میتوانست با تاثیر مثبت بر روند بازار همراه شود اما وجود فضای امنیتی روند بازار را تغییر داد و به هیجان در روند معاملات بازار منجر شد.
کنترل هیجانهای کاذب
وی با اعلام اینکه این تصمیم برای کنترل و کاهش هیجانات کاذب بازار اتخاذ شده است، گفت: درخصوص تغییر دامنه نوسان برای معاملات روز چهارشنبه و امروز نیز بحثهای کارشناسی زیادی صورت گرفت که موافقان و مخالفان متعددی را به همراه داشت.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به پیشنهاد فعالان بازار برای ابطال معاملات بازار (شنبه) اشاره کرد و گفت: شرایط سهامداران را درک و رصد میکنیم، براساس دستورالعمل نحوه انجام معاملات، تصمیم گیری برای ابطال معاملات در اختیار شرکت بورس تهران و فرابورس قرار دارد اما با توجه به دامنه موضوع و تبعات آن، تصمیمی در این زمینه اتخاذ نشد و معاملات روز (شنبه)، به قوت خود باقی است. عشقی در پایان افزود: تصمیمات لازم درخصوص تغییر دامنه نوسان برای هفته آینده نیز با توجه به شرایط اتخاذ میشود.
کارشناسان چه میگویند؟
محمد خبریزاد، کارشناس بازار سرمایه به نبض بورس گفت: شرایط هر روز بدتر از گذشته میشود. ریسکهایی به بازار متحمل میشود که در شرایط بد ندیده بودیم. بورس تهران از مرداد ماه سال ۱۳۹۹ دچار مشکل شده و انواع و اقسام ریسکهای بنیادین که مربوط به حوزه اقتصاد بوده را تحمل کرده است. وی ادامه داد: «در این مدت ریسکهای ژئوپولیتیکی و سیاسی فشار مضاعفی روی بازار سرمایه شده است. به علت اتفاقی که روز چهارشنبه رخ داده باید یک سری محدودیتهایی در بازار اعمال میشد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: واکنش بازار سرمایه به دلیل خود شرایط خوبی نداشت نسبت به بقیه بازارها متفاوت خواهد بود و قابل پیش بینی بود واکنش تندتری نسبت به بقیه بازارها داشته باشد.وی اظهار کرد: تغییر دولت و اینکه هنوز وزیر اقتصاد و تیم اقتصادی کشور مشخص نشده در این تعلل دخیل بود یا نه؟ یا اینکه دوستان عقیده دارند که بازار باید خود به ثبات برسد؟ واقعا مشخص نیست شرایط چگونه است؟
نقدینگی به بورس کمک میکند؟
خبری زاد تشریح کرد: تنها کنشی که نسبت به ریزش بازار داشتیم تصمیم به تزریق نقدینگی به بازار بود که در مقایسه با حجم خروج نقدینگی عددی نبود و روز شنبه ارزش معاملات ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان و هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان خروج نقدینگی از بازار ثبت شد.» این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: «در کل بازار نیاز دارد به یک تصمیم جدی و حتی تصمیمی که معاملات برای دو الی سه روز متوقف شود تا شرایط تعیین و تکلیف شود.
فرار سرمایه گذاران از بورس
خبری زاد گفت: واقعا شرایط اسفناک است، ولی من حق میدهم به سرمایه گذار که از بازار فرار کند.
وی توضیح داد: اگر سرمایهگذاران بورسی جدیدالورود باشند از زمان انتخاب مسعود پزشکیان بیش از ۲۰ درصد زیان کردند. آنهایی نیز که سهامدار قدیمی باشند در این مدت شاید بین ۶۰ تا ۸۰ درصد افت قیمت را تجربه کرده اند. خروج الان سهامداران فرار به حساب میاید؛ چراکه میبینند در این شرایط حساس هیچ کس به فکر آنها نیست و هیچ نشانهای که بیانگر این باشد که سازمانهایی باید در این شرایط پشتیبان سرمایهگذار هستند میخواهند تصمیماتی اتخاذ کنند وجود ندارد.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: اگر هم این موضوع جنگ یک مقدار به جلو برود و ایران واکنش نشان دهد و پاسخ طرف مقابل را ببینیم و این روند پینگپنگی ادامه دار باشد اگر برای وضعیت بازار تصمیمی گرفته نشود ترسناک میشود.وی اظهار کرد: مسئولان امر از ردهای بالا مثلا مسعود پزشکیان و تیم اقتصادی باید یک تصمیم گیری سری و پیش از معاملات فردا داشته باشند و بازار را از این وضعیت نجات دهند.خبری زاد در نهایت گفت: دومینوی فروش فعلا در سهامدار خرد بوده و اگر ادامه دار شود به مشتریان اعتباری کارگزاریها میرسد و در نهایت به صندوقهای سرمایهگذاری میرسد و وضعیت بازار وخیمتر میشود.