شکایت آفریقای جنوبی علیه رژیم صهیونیستی؛ محاکمه تاریخ در لاهه

دیوان بین‌المللی دادگستری که به عنوان دادگاه بین‌المللی شناخته می‌شود، رکن قضایی اصلی سازمان ملل متحد در شهر لاهه هلند استقرار دارد و آفریقای جنوبی در ۲۹ دسامبر ۲۰۲۳ (۹ دی ۱۴۰۲) شکایتی را به دیوان بین‌المللی دادگستری تسلیم کرد و صدور حکم علیه رژیم صهیونیستی به دلیل نقض کنوانسیون نسل‌کشی در جریان حمله به غزه را خواستار شد.
آفریقای جنوبی در شکایت خود از دیوان بین‌المللی دادگستری خواست تا ۹ دستور موقت را صادر کند که برخی از آن‌ها عبارتند از: توقف فوری حملات رژیم صهیونیستی علیه غزه، اتخاذ تدابیر معقول برای جلوگیری از نسل‌کشی فلسطینی‌ها، اطمینان از بازگشت آوارگان فلسطینی به خانه‌های خود و دسترسی آن‌ها به کمک‌های بشردوستانه مانند غذا، آب، سوخت، تجهیزات پزشکی، سرپناه و پوشاک و در نهایت انجام اقدام‌های لازم برای مجازات دست‌اندرکاران نسل‌کشی و حفظ شواهد مربوط به جنایت نسل‌کشی در غزه.
دیوان بین‌المللی دادگستری پس از برگزاری جلسات استماع در ۱۱ و ۱۲ ژانویه ۲۰۲۴ (۲۱ و ۲۲ دی ۱۴۰۲)، مذاکرات درباره این پرونده را آغاز کرد و هر چند رسیدگی به اتهام اصلی مطرح شده از سوی آفریقای جنوبی یعنی ارتکاب نسل‌کشی از سوی رژیم صهیونیستی احتمالا سال‌ها زمان ببرد اما روز گذشته جمعه ۲۶ ژانویه ۲۰۲۴ (ششم بهمن ۱۴۰۲) دیوان بین‌المللی دادگستری درباره درخواست آفریقای جنوبی برای صدور دستور اجرای اقدام موقت تصمیم گرفت. دیوان بین‌المللی دادگستری در این جلسه نسبت به تداوم جان باختن مردم غزه ابراز نگرانی و اعلام کرد: اسرائیل باید به کشتار و آسیب رساندن به مردم غزه پایان دهد و اقدامات لازم برای فراهم کردن نیازهای انسانی مردم غزه را فورا اتخاذ کند. اسرائیل باید تدابیر لازم برای جلوگیری از تحریک مستقیم به کشتار گروهی را اتخاذ کن همچنین باید متعهد به خودداری از قتل، تعدی و تخریب علیه مردم غزه باشد.
در جلسه اول دادگاه لاهه چه گذشت؟
نخستین جلسه استماع دادگاه لاهه برای بررسی شکایت آفریقای جنوبی علیه رژیم صهیونیستی به اتهام کشتار جمعی در غزه که (پنجشنبه ۲۱ دی) برگزار شد و حدود سه ساعت به طول انجامید، نماینده آفریقای جنوبی و تیم حقوقی این کشور به طور جداگانه تاکید کردند که اسرائیل کشتار جمعی را تشدید کرده است و نسل کشی و قتل فلسطینیان در غزه باید متوقف شود.
رونالد لامولا وزیر دادگستری و نماینده آفریقای جنوبی در جریان نخستین جلسه این دادگاه اعلام کرد: اسرائیل جنایات و اقدامات کشتار جمعی در فلسطین را از سال ۱۹۴۸ تشدید کرده است. ملت فلسطین از سال ۱۹۴۸ میلادی تاکنون از حق تعیین سرنوشت خود محروم شده است، قوانین اسرائیل برای تحمیل آپارتاید بر فلسطینیان طراحی شده است و ما در آفریقای جنوبی از ابتدا از جنایات نسل کشی اسرائیل علیه مردم فلسطین آگاه بودیم. نماینده آفریقای جنوبی افزود: نکبت به علت سیاست توسعه شهرک‌سازی اسرائیل و رژیم آپارتایدی و گریزان از مجازات، ادامه دارد. آینده فلسطینیان در غزه منوط به تصمیم دادگاه بین المللی در این دادخواست است. اسرائیل آپارتاید را علیه ملت فلسطین اعمال می‌کند. ما تاکید می‌کنیم که کراهت و نفرت و آپارتاید در اسرائیل تشدید شده است. این رژیم علیه فلسطینیان مرتکب کشتار جمعی می‌شود. اسرائیل غزه را از زمین، دریا و هوا محاصره کرده است. اسرائیل حمله گسترده به غزه انجام داده و کنوانسیون منع کشتار جمعی را نقض کرده است. حمله هفتم اکتبر هرگز جنایات ضدبشری را توجیه نمی‌کند و ما باید مانع از کشتار جمعی شویم.
لامولا گفت: ما در این جلسات مستندات مربوط به ارتکاب کشتار جمعی از سوی اسرائیل در غزه را ارائه می‌کنیم. اسرائیل به سیطره بر دریا و آب‌های غزه ادامه می‌دهد. کشتار این رژیم همه مناطق غزه را ناامن ساخته است. فلسطینیان در هیچ مکانی امنیت ندارند حتی مناطقی که تل آویو آن‌ها را امن می‌داند. آنچه اسرائیل علیه فلسطینان مرتکب می‌شود، ظلم تمام‌عیار است. اشغالگران مانع از تعیین سرنوشت فلسطینیان می‌شوند. خشونت و ویرانی از هفتم اکتبر شروع نشده بلکه ملت فلسطین از سال ۱۹۴۸ از آن رنج می‌برند. جزئیات بیشتر از نخستین جلسه دادگاه دیوان بین‌المللی دادگستری درباره بررسی شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونیستی در پرونده نسل‌کشی این رژیم در نوار غزه را اینجا بخوانید.
وزیر دادگستری آفریقای جنوبی پس از پایان برگزاری اولین جلسه رسیدگی به شکایت این کشور از رژیم صهیونیستی گفت: غزه به ویرانه تبدیل شده است و دادگاه باید درباره آنچه در نوار غزه در جریان است، حکم صادر کند. لامولا تأکید کرد: شرایط غزه نیازمند صدور سریع حکم درباره آن است و به همین دلیل از دبیرکل سازمان ملل نیز می خواهیم بند ۲۹ منشور سازمان ملل را برای جلوگیری از وقوع فجایع انسانی هولناکتر در غزه اجرا کند.
در دومین جلسه اول دادگاه لاهه
چه گذشت؟
کار بررسی پرونده شکایت آفریقای جنوبی علیه رژیم جنایتکار اسرائیل در دیوان بین المللی دادگستری روز جمعه ۱۲ ژانویه ۲۰۲۴ (۲۲ دی ۱۴۰۲) در دومین روز متوالی ادامه یافت و در این جلسه، تیم حقوقی رژیم اشغالگر اسرائیل پاسخ خود را به اتهامات آفریقای جنوبی ارائه کرد تا دادگاه لاهه را متقاعد کند که هیچ جنایتی در غزه مرتکب نشده است. تال بیکر مشاور حقوقی وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی در آغاز جلسه دومین روز بررسی این پرونده ادعا کرد که عملیات نظامی این رژیم در غزه اقدامی برای دفاع از خود در برابر حماس و سایر گروه های مقاومت فلسطینی که وی آنها را سازمان های تروریستی خواند، انجام شده است.