این چرخش اگرچه در ظاهر «تغییری جزئی» به‌نظر می‌رسد، اما از منظر دیپلماسی بحران، می‌توان آن را نشانه‌ای از ورود به سطحی جدید از مدیریت تنش دانست.آنچه در رم رخ داد را نمی‌توان آغاز یک مسیر تازه دانست، اما توقف در مسیر گذشته نیز نیست. واقعیت آن است که هر دو طرف، درگیر توازن‌بخشی میان ضرورت‌های داخلی و فشارهای بین‌المللی‌اند.ایران با خواسته‌های اقتصادی و حفظ زیرساخت‌های هسته‌ای خود مواجه است و آمریکا درگیر منطق بازدارندگی ادعایی، و مدیریت پرونده‌ای که بیش از همیشه پیچیده شده است.
حاصل این دوگانه‌ها، همان چیزی است که اکنون در رم به‌وضوح دیده شد: تمرکز بر گفت‌وگوهای کارشناسی، بدون تعهد به تغییر سیاست‌های کلان.
از منظر روابط بین‌الملل، وضعیت کنونی مصداقی از تعامل تاکتیکی در بستر عدم‌اعتماد ساختاری است. ایران و آمریکا، علی‌رغم تداوم سوءظن‌های استراتژیک، در حال حرکت به‌سوی نوعی سازوکار فنی برای کاهش تنش هستند؛ سازوکاری که بیش از آن‌که بر اعتماد متقابل استوار باشد، بر کنترل ریسک، هزینه‌گریزی، و موازنه در برابر فشارهای خارجی بنا شده است.
از همین رو، تمرکز مذاکرات بر موضوعات هسته‌ای، بدون ورود به حوزه‌های منطقه‌ای یا موشکی، نشان‌دهنده تلاش برای حفظ یک مسیر باریک و کنترل‌شده است.
همین اندازه از کنترل تنش نیز موجب شده بازارهای داخلی در ایران به این مذاکرات روی خوش نشان دهند. این رویه بدون تردید می‌تواند زمان را به نفع اقتصاد ایران به پیش ببرد و در جریان گفت‌وگوهای سیاسی رویکرد سرمایه‌گذاران و کارآفرینان را به سمت تولید هدایت کند. البته در این زمینه مسئولان توجه ویژه‌ای به فضای روانی ایجاد شده داشته‌اند.
برخی معتقدند نباید در خوشبینی به مذاکرات افراط کرد در حالیکه بازارها به شکل هیجانی در حرکت هستند. اما منطق اقتصادی و سیاسی این روزها می‌گوید نباید خوشبینی مفرط به این تحولات داشت. همان‌طور که اظهارات عراقچی و رفتار سکوت‌آمیز ویتکاف نشان می‌دهد، طرفین هنوز وارد مرحله تصمیم‌سازی نهایی نشده‌اند. مذاکره‌کنندگان فعلاً در حال ارزیابی «امکان‌سنجی فنی» توافق‌اند؛ مرحله‌ای که اگرچه نشانه‌ای مثبت است، اما نیاز به اشتراک در حل و فصل اختلافات دارد.
با این وجود، مذاکرات رم را باید نه یک نقطه عطف، بلکه آزمونی از ظرفیت طرفین برای حفظ تعادل دانست؛ تعادلی که شاید بتواند تنش را مهار کند، اما برای تبدیل‌شدن به توافق، نیازمند عبور از منطق تدافعی فعلی و پذیرش حداقلی از تعامل راهبردی است. باید دید دور سوم مذاکرات در عمان بعد از گفت‌وگوهای فنی روز چهارشنبه چطور پیش خواهد رفت
جعفر رضایی – مدیرمسئول
