در روزهای گذشته علی باقری سرپرست وزارت خارجه همزمان با قدرت گرفتن میانه‌روهای اصلاح‌طلب در ایران در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرده بود مذاکرات برجام در عمان در حال پیگیری است و بسترهای رو به جلوی آن برای دولت چهاردهم مهیاست. حالا مسعود پزشکیان در مقاله‌ای به صراحت عنوان کرده تغییر در فضای سیاست خارجی را با هوای تازه گفت‌وگو و تعامل با دنیا مورد نظر قرار داده است. او در مقاله خود به نکات مهمی اشاره کرده و گفته است، در دولت خود قصد دارد سیاستی فرصت‌گرا را پیگیری کند که با ایجاد «تعادل» در روابط با همه کشورها، منطبق با منافع ملی، توسعه اقتصادی و نیازهای صلح و امنیت منطقه و جهان باشد و در این راستا، از تلاش‌های صادقانه برای کاهش تنش‌ها استقبال می‌کند و با صداقت به صداقت پاسخ خواهد داد.
او در این مقاله به صراحت اعلام کرد: «مصمم هستم با ایجاد اجماع، هم در داخل کشور و هم در سطح بین‌المللی، وعده‌هایی را که در دوران تبلیغات انتخاباتی به مردم کشورم داده‌ام، محقق سازم.در آغاز، می‌خواهم تأکید کنم که دولت من حفظ عزت ملی و شأن بین‌المللی ایران در هر شرایط را سرلوحه کار خود قرار خواهد داد. سیاست خارجی ایران بر پایه اصول «عزت، حکمت و مصلحت» استوار است و طراحی و اجرای آن نیز برعهده رئیس‌جمهور و دولت گذاشته شده است. من قصد دارم تمامی اختیارات اعطا شده به این مقام را به کار بگیرم تا این هدف کلان را پیگیری کنم.»
پزشکیان در اعلام مواضع خود در سیاست خارجی به آنچه که دولت سیزدهم نیز در برنامه خود داشته اشاره کرده و گفته است:« دولت من، تحکیم روابط با همسایگان در اولویت قرار خواهد داشت. ما پیگیر تشکیل یک «منطقه قوی» خواهیم بود، نه مناسباتی که در آن یک کشور به تنهایی به دنبال استیلا و تسلط بر دیگران باشد. من قویاً اعتقاد دارم که کشورهای همسایه و برادر نباید منابع ارزشمند خود را در جهت رقابت‌های فرسایشی، مسابقه تسلیحاتی و محدودسازی بی‌مورد یکدیگر هدر دهند. به جای آن، هدف ما باید ایجاد محیطی باشد که در آن منابع همگان برای پیشرفت و توسعه منطقه، به نفع همه، اختصاص یابد.ما به همکاری با ترکیه، عربستان سعودی، عمان، عراق، بحرین، قطر، کویت، امارات متحده عربی و سازمان‌های منطقه‌ای به منظورتعمیق روابط اقتصادی، تقویت روابط تجاری، ارتقا سرمایه‌گذاری‌های مشترک، مقابله با چالش‌های مشترک و حرکت به سوی ایجاد چارچوب منطقه‌ای برای گفت‌وگو، اعتمادسازی و توسعه مبادرت خواهیم کرد.»
او همچنین نشان داد موازنه در سیاست خارجی را در دستور کار قرار داده است. نگاه دولت جدید در آغاز جهت‌گیری‌های سیاسی نشان داد که پزشکیان نمی‌خواهد همه تخم‌مرغ‌های ایران را در یک سبد بیندازد و در پی ایجاد فرصت‌های چند جانبه بر اساس منافع ملی است. شاید از همین روست که او بعد از درخواست تعامل با دنیای عرب بر اساس اشتراکات دینی و همسایگی، سخن از تعامل با اروپا را نیز مورد توجه قرار داده و در این پیام چین و روسیه را هم به عنوان شرکای راهبردی ایران مد نظر قرار می‌دهد. او در این پیام رسانه‌ای نوشته است چین و روسیه همواره در روزهای سخت دوست و پشتیبان ما بوده‌اند و ما این دوستی را بسیار ارزشمند می‌دانیم.
نقشه راه ۲۵ ساله
وی به نقشهٔ راه ۲۵ ساله ایران و چین اشاره کرده و آورده است: «یک گام مهم در جهت ایجاد یک «شراکت جامع راهبردی» سودمند برای هر دو کشور بود؛ و ما تمایل داریم در آستانه ورود به نظم جدید جهانی، همکاری‌های گسترده‌تری در این مسیر با پکن برقرار سازیم. در سال ۲۰۲۳، دولت چین نقش مهمی در تسهیل عادی‌سازی روابط ما با عربستان سعودی ایفا کرد و از این طریق دیدگاه سازنده و رویکرد آینده‌نگرانه خود را در امور بین‌المللی به نمایش گذاشت.روسیه یک هم‌پیمان راهبردی ارزشمند و همسایه ایران است و دولت من متعهد است که به گسترش و تقویت همکاری‌هایمان پایبند بماند. ما برای مردم روسیه و اوکراین آرزوی صلح داریم و دولت من آماده حمایت فعالانه از ابتکارات دیپلماتیک در جهت دستیابی به این هدف خواهد بود. دولت من همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه با روسیه را – به ویژه در چارچوب‌هایی مانند بریکس، سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اقتصادی یوراسیا – در اولویت قرار خواهد داد.»
او با گلایه از نقش آمریکا و ناتوانی اروپا در انجام تعهداتشان، قبل و بعد از خروج ترامپ از برجام گفته است با این وجود راه تعامل برای گفت‌وگوهای سازنده باز است. لحن نامه او با طعم پرهیز از تنش و امکان گفت‌وگو نوشته شده است. با این وجود در طرف مقابل دو موضوع مهم در جریان است که دولت چهاردهم باید بتواند مسیرها را در آن بستر بگشاید. ماه گذشته تروئیکای اروپا در شورای حکام با یک قطعنامه ضد ایرانی وارد گود سیاست شد. تصویب قطعنامه تعدیل شده اروپا که با مخالفت باید نیز رو به رو شده بود، تنش‌ها میان ایران و اروپا را افزایش داد. احتمالا دولت چهاردهم در قدم اول باید در یک میز گفت‌وگو با آژانس، اروپایی‌ها و بازیگران مهم این فشار سیاسی به رایزنی بپردازد. در قدم بعد موضوع برجام یا گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایالات متحده را در دستور کار داشته باشد. این دوگانه گفت‌وگو و فشار بر طرف‌های مقابل با ابزارهای سیاسی و اقتصادی می‌تواند در درجه اول فضای اقتصادی ایران به شدت متاثر کند و امیدهای ایجاد شده را به تکاپو درآورد. ماحصل سخنان پزشکیان در مقاله او تحت عنوان «پیام من به جهان جدید» را باید تغییر از انسداد و یکجانبه‌گرایی در سیاست خارجی و ایجاد موازنه در دیپلماسی هدفمند دانست.
۱۴۰۳-۰۴-۲۶ ۰۵:۳۸
منو
منو
