از این رو مسعود پزشکیان خیلی خوشبینانه حدود ۶ ماه زمان طلایی در اختیار دارد تا بتواند مسیر کشور را به سمت و سویی ببرد که کارشناسان اقتصادی بارها در این سه سال متذکر شدند. این ۶ ماه فرصت اندکی است و این تحلیل که تحت عنوان فرصت طلایی خوانده می‌شود معنا و مفهوم آن این نیست بعد از آن هیچ کار مثبتی قابل اجرا نیست. این زمان غنیمتی است تا او بتواند با کابینه‌ای با تجربه و متخصص از ظرفیت‌های ایجاد شده در انتخابات اخیر و همراهی و مشارکت مردم استفاده کند. بدون تردید نامگذاری امسال با شرایط پیش‌آمده بسیار اتفاقی تلاقی معنایی یافته است و امکان مشارکت مردم در بهبود کسب و کار و رونق تولید وجود دارد. در سه سال گذشته به دلیل بروز مشکلات و اعتراضات در زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی امکان مشارکت مردم در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی کاهش یافته بود. مشارکت پایین در انتخابات سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۲ و حتی در دور اول انتخابات ریاست‌جمهورینشان داد این موضوع نه تنها بر اتحاد و همدلی مردم سایه انداخته ، بلکه موجب فرار سرمایه‌ها نیز شده است. گرچه نمودارها و منحنی های آماری این تاثیر متقابل را به عینه ثابت نمی‌کنند اما برآیند کلی فضای عمومی کشور در بحران‌ها نشاندهنده افت مشارکت و کاهش میل به حضور در فضای کسب و کار است.
بهبود فضا برای رونق کسب و کار
مهمترین موضوعی که پیش‌روی دولت جدید وجود دارد در حوزه کسب و کار و تولید تعریف می‌شود، فضایی که برای به حرکت درآوردن آن فارغ از مولفه‌های مهم دیگری چون بهبود روابط خارجی باید عملگرایانه به رشد تولید و کاهش فشارها بر این بخش تمرکز کرد. در این راه تقویت عرضه از سمت تولید می‌تواند راهگشا باشد. این سیاست با افزایش بکارگیری ظرفیت‌های خالی در اقتصاد و بنگاه‌های تولیدی آغاز راهی است که به اشتغال و تقویت مولدها کمک خواهد کرد. سهراب دل‌انگیزان، کارشناس اقتصادی در کانال تلگرامی خود نوشته:« در صورت انتخاب بهترین وزرا، استانداران و مدیرانی که ممکن باشد و ارائه یک برنامه تسهیلگری و سرعت بخشی و ساده _ارزان_سریع‌سازی فعالیت‌ها، خدمات، مجوزها، می‌توان با حفظ شرایط کنونی در شاخص‌های تقاضای کل و حوزه های پولی، نااطمینانی و انتظارات تورمی را کاهش داد . در این صورت انگیزه بخشی به تولید از طریق بهبود عملکرد دستگاههای دولتی، تخصصی کردن تصمیمات، کاهش موانع و حتی کنارگذاردن برخی مقررات محدود کننده برای مدتی محدود، بخشی از رکود در حدود ۳ تا ۵ درصد می‌تواند بهبود یابد. »
وی می‌افزاید: در صورتی که همزمان انظباط مالی در بودجه و دولت اتفاق بیفتد و بودجه های مولد پرداخت و بودجه های غیر مولد شناسایی و حذف شوند، آنگاه ظرفیت تولید گسترش یافته و اعتماد سازی بالاتری صورت خواهد گرفت. مساله بعدی تسهیل امور در کنار حذف فساد است. این موضوع می‌تواند به صورت موقتی اختلال در امور و هجمه سنگینی را در مقابل دولت ایجاد کند. در این مسیر قوه قضائیه و سیستم های نظامی و امنیتی باید تعهداتشان را در مقابل بهبود شرایط با وارد شدن و محدود کردن جدی جریان‌های فساد در همکاری با دولت نشان دهند ، در غیر این صورت وارد شدن به این حوزه می‌تواند در اولویت شش ماهه دوم پس از استقرار دولت قرار گیرد.»
وی معتقد است: « ثبات رفتاری در مقررات بانک‌های تجاری و بانک مرکزییک مسئله اساسی است. سیاستهای انقباضی در این مسیر می‌توانند نتایج سیاستهای طرف عرضه را خنثی کنند. لذا ضمن اینکه هیچ سیاست انقباضی پیشنهاد نمی‌شود، بلکه هیچ سیاست انبساطی نیز توصیه نمی‌کنم. هرچقدر عرضه کل بتواند تولید بیشتری را به وجود آورد، می‌توانیم به همان اندازه انتظار داشته باشیم نرخ تورم کاهش یابد. لذا مدیریت نرخ تورم از طریق سیاستهای گسترش یابنده طرف عرضه ممکن است و نه از طریق سیاستهای انقباضی که می‌تواند گشایشهای طرف عرضه را از بین ببرد.»دل انگیزان می‌گوید: « دولت جدید باید الزام داشته باشد که روی ردیف‌های بودجه ۱۴۰۳ بازنگری کند و بدون افزودن بر ردیف‌های بودجه‌ای، این ردیف‌ها را از منظر مولد بودن یا بی‌اثر بودن در حوزه تولید تفکیک کند. از این مسیر دولت می‌تواند بخشی از منابع خود را که صرف کارهای غیرمولد می‌شود شناسایی کند و کسیری بودجه خود را کاهش دهد. »
شناخت چالش‌ها
مرتضی افقه، کارشناس اقتصادی نیز می‌گوید: «موضوع اصلی شناخت چالش‌ها و اولویت‌بندی چالش‌هاست. در مناظره‌ها مباحث سطحی در این باره مطرح شد که نشاندهنده شناخت کم نامزدها بود. اقدامات فوری نیاز داریم که باید دولت انجام دهد. اقدام فوری و نیاز اصلی کشور در حال حاضر موضوع تحریم‌هاست. کشور بعد از چهاردهه که ادعای کاهش وابستگی به نفت دارد اما وابسته‌تر هم شده و در این حالت نیاز دارد برای فروش نفت و گرداندن اقتصاد روابط خود را با کمترین تنش با دنیا به پیش ببرد. آقای پزشکیان باید قوی‌ترین تیم سیاست خارجی را به کار بگیرد و بسته‌های اقتصادی در مراوده با کشورهای دیگر داشته باشد.»
آسیب نسخه‌های اشتباه در رفع فقر
اما موضوع این است که مسئله بهبود روابط خارجی و رفع تحریم‌ها نیاز به زمان زیادی دارد که در فرصت طلایی موجود جای نمی‌گیرد. در کوتاه مدت چه باید کرد؟ افقه به فرارو می‌گوید: «مسئله اصلی رفع فقر مطلق و محرومیت‌زدایی است. بدون رفع فقر نمی‌توان روی سرمایه‌های اجتماعی حساب باز کرد. اما خطایی وجود دارد که باید به آن توجه کرد. یکی از مشکلات اصلی نسخه‌هایی است که متخصصان به دولت‌ها داده اند. در شش برنامه اجرا شده گذشته، بنا بود فقر را از بین ببریم، اما چون متخصصان نقشه‌ها و راهبردهای اشتباه دادند و فکر کردند با تخصیص بودجه می‌توان مشکلات مناطق محروم را حل کرد این مسئله همچنان وجود دارد. باید اینگونه گفت که غیر از تخصص‌گرایی در کابینه، دولت نیاز دارد با گماردن استانداران و مدیرکل‌های با تجربه و متخصص که آشنا به شرایط منطقه هستند بتواند برنامه‌های محرومیت‌زدایی را به پیش ببرد. آقای پزشکیان نباید تحت تاثیر افراد سهم‌خواه قرار بگیرد وبا نگاه علمی و تخصصی به مناطق مختلف، کشور را به سمت توسعه ببرد. »
۱۴۰۳-۰۴-۲۶ ۰۳:۰۳
منو
منو
