بنا بر اظهارات مسؤولان ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، طرح رجیستری یکی از موفقترین اقدامات در حوزه مبارزه با قاچاق کالا بوده؛ بهطوریکه گفته میشود پیش از اجرای این طرح، کمتر از ۱۰ درصد نیاز کشور از طریق واردات رسمی و مابقی از طریق قاچاق تأمین میشد، اما در حال حاضر این روند معکوس شده و حتی در مقاطعی میزان قاچاق تلفنهمراه به صفر رسیده است.
بررسی آمار و ارقام گمرک جمهوری اسلامی نشان میدهد از زمان اجرایی شدن طرح رجیستری، بیش از ۸۰ میلیون دستگاه تلفن همراه به ارزش نزدیک به ۱۷ میلیارد دلار به صورت رسمی (تجاری و مسافری) وارد کشور شده که در صورت عدم اجرای این طرح از طریق قاچاق وارد کشور میشد. تضمین گارانتی و اطمینان از اصالت محصول از جمله مزایای اجرای طرح رجیستری برای مصرفکنندگان بوده است.
البته در ماههای اخیر، اخباری پیرامون دور خوردن طرح رجیستری شنیده شده است؛ به نظر میرسد تصمیم ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و آیفون ۱۵ و عدم رجیستری این دستگاهها موجب شده که دور زدن طرح رجیستری تبدیل به امر رایجی شود. به همین دلیل برخی از تلفنهای همراه که به صورت قاچاق وارد کشور شدهاند، با استفاده از ترفندهای مختلف از خدمات اپراتوری استفاده کرده و سرویس دریافت میکنند!
هر چند برخی افراد از اساس با ممنوعیت واردات گوشیهای آیفون مخالف هستند اما به نظر میرسد ارزبری بالای گوشیهای لوکس و گران قیمت آیفون، علت اصلی ممنوعیت واردات این گوشیها باشد؛ البته بررسیهای انجام شده نیز این مسئله را تأیید میکند؛ زیرا طبق آمار فقط ۵ درصد از مردم توانایی خرید گوشیهای لوکس دارند و ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ به کشور منجر به صرفهجویی بیش از ۵۰۰ میلیوندلاری در مصرف منابع ارزی شده است.
از نگاه برخی از کارشناسان اقتصادی، در دوران تحریم و کمبود منابع ارزی اولویتبندی تخصیص منابع ضرورت بیشتری دارد؛ به عبارتی واردات کالاهای اساسی از جمله مواد غذایی، دارو و مواد اولیه تولید باید نسبت به یک کالای لوکس از ارجحیت بالاتری برخوردار باشد.
از همین رو، از سال گذشته واردات رسمی و ثبت سفارش سری جدید گوشیهای آیفون (۱۴) امکانپذیر نبود و تمام آنچه امروز در بازار خرید و فروش میشود به صورت قاچاق وارد کشور شده است.بهاینترتیب به نظر میرسد که به دلیل وجود مشکلاتی از قبیل بهروز نبودن سیستمها یا کوتاهی برخی دستگاههای مسئول، سامانه رجیستری توسط برخی از افراد دور زده میشود و این مسئله به مرور زمان نه تنها تصمیم ممنوعیت واردات گوشیهای آیفون را خنثی میکند بلکه رفته رفته مجدداً بازار موبایل را به قاچاقچیان تحویل میدهد!
در همین راستا، عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به این پرسش که چرا برخی از دستگاههای قاچاق مانند آیفون ۱۴ همچنان خدمات اپراتوری دریافت میکنند، گفت: سامانه رجیستری به طور مداوم در حال بهروزرسانی شدن بوده و آنتندهی به برخی از دستگاههای آیفون ۱۴ که به صورت غیرقانونی وارد کشور میشود، نسبت به گذشته روند کاهشی داشته است.
زارعپور دررابطهبا علت آنتندهی به برخی از گوشیهای آیفون ۱۴ و ۱۵ عنوان کرد: برخی افراد در استفاده از تلفن همراه خود از سیمکارت جایگزین یا تجهیزات سیم کارت خور دیگری استفاده میکنند و این مسئله در حال پیگیری است؛ به عبارتی نمیتوان گفت سامانه رجیستری دور زده شده است.
آیا آیفون دوباره رجیستر میشود؟
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه تصمیمگیری در خصوص ممنوعیت یا لغو ممنوعیت رجیستری آیفونها بر عهده وزارت صمت است، گفت: بهطورکلی تصمیمگیری دررابطهبا واردات یا عدم واردات تلفن همراه و رجیستر شدن یا نشدن آن توسط وزارت صمت انجام میشود و این مسئله باید از وزیر صنعت، معدن و تجارت پیگیری شود.